Jaarverslag 2019 – juni 2023
Vastgesteld door de ledenvergadering op 20 juni 2023
De afdeling Parkstad Limburg heeft op 17 juni 2019 voor het laatst een ledenvergadering gehad. Er is sinds 2019 dan ook geen jaarverslag meer opgesteld. De belangrijkste oorzaak is natuurlijk de Covid19-pandemie die gedurende enkele jaren het hebben van contacten in de samenleving ernstig belemmerde en dus ook onze afdeling behoorlijk verlamde.
Na de Covid19-periode heeft ook de afdeling weer vanaf begin 2022 de draad min of meer opgepakt. Met dit jaarverslag kijken we op de afgelopen jaren terug.
Het bestuur
Sinds 2019 zijn er wat wisselingen in het aantal actieve leden van de afdeling Parkstad Limburg geweest en is ook de samenstelling van het bestuur gewijzigd.
Hub Hommen stopte in september 2019 als bestuurslid, maar hij is wel nog zo nu en dan actief voor de Fietsersbond in Kerkrade.
Gijs Verbruggen beëindigde zijn bestuurslidmaatschap eind 2019 uit frustratie dat er zo weinig voortgang werd geboekt.
De samenstelling van het bestuur is per 1 juni 2023 als volgt:
- Hans Jager: lid van het bestuur.
- Ab Mulder: lid van het bestuur, verslaglegger vergaderingen.
- Gerard Popelier: penningmeester.
- Harrie Winteraeken: voorzitter, interim-secretaris.
- Will Zeedzen: lid van het bestuur.
- Amalie van Stekelenburg: kandidaat-lid van het bestuur (actief sinds 20-9-2022, maar zij heeft wel al eerder vergaderingen bezocht).
- Dirk Smulders: kandidaat-lid van het bestuur (actief sinds 21-6-2022).
- Jan Zeegers: kandidaat-lid van het bestuur (actief sinds 28-2-2023).
Doordat de samenstelling van het bestuur in de loop van de tijd veranderde, is ook de taakverdeling over de 7 Parkstadgemeenten gewijzigd en is deze ook nog niet geheel uitgekristalliseerd. Onderstaand de taakverdeling op dit moment:
- Heerlen: Will, Dirk en Jan (Hans en Harrie zijn reserve).
- Brunssum: Ab en Will.
- Landgraaf: Will en Dirk (Hans is reserve).
- Kerkrade: Will en Jan.
- Beekdaelen: Ab, Amalie en Harrie.
- Voerendaal: Hans en Harrie.
- Simpelveld: Hans en Harrie.
- Regio Parkstad Limburg: Harrie.
De penningmeester neemt niet deel aan de bestuursvergaderingen.
Er is nog steeds een vacature voor de functie van secretaris.
Aantal leden
De afdeling Parkstad Limburg van de Fietsersbond heeft per juni 2023 153 leden.
Vergaderingen afdeling Parkstad Limburg
Ledenvergadering:
de laatste ledenvergadering heeft plaatsgevonden op 17 juni 2019. Hier is een verslag van beschikbaar.
Bestuursvergaderingen:
2019 4 vergaderingen: 11-2, 8-4, 9-9 en 18-11.
2020 1 vergadering: 10-2.
2021 0 vergaderingen
2022 3 vergaderingen: 21-6, 20-9 en 22-11
2023 2 vergaderingen: 28-2 en 18-4
Van alle bestuursvergaderingen is een verslag beschikbaar.
Tot 2020 heeft ook Jan Tekstra, regiovertegenwoordiger van Wandelnet, regelmatig deel aan de bestuursvergaderingen. Hij heeft toen zijn activiteiten voor Wandelnet beëindigd.
Ook waren voor Covid19 Jan Haemers en Phia Oostenbach van Veilig Verkeer Nederland regelmatig op onze vergaderingen aanwezig
Contacten met de verschillende gemeenten.
Het bestuur heeft de afgelopen jaren weer vooral tijd en aandacht besteed aan het onderhouden en verbeteren van de relatie met de gemeenten in het gebied van Parkstad Limburg plus (in mindere mate) de Gemeenschappelijke Regeling Parkstad Limburg. Over het algemeen vragen we de wegbeheerder om voldoende alert te blijven en de belangen van de fietsers in het oog te houden.
Door de vertegenwoordigers worden suggesties ter verbetering van fietsvoorzieningen ingebracht. Dit gebeurt onder andere bij door onszelf of door derden gesignaleerde knelpunten en bij projecten voor nieuwe weginrichtingen. Het is onze bedoeling dat waar zich mogelijkheden voordoen deze ook worden benut. Kleinere knelpunten worden bij de gemeente via hun meldpunt op de website onder de aandacht gebracht.
Het bespreken van de contacten met de gemeenten en vooral de daarbij behaalde resultaten in het oplossen van de aangedragen knelpunten is een vast agendapunt van de bestuursvergaderingen.
Heerlen
De al bestaande contacten met de gemeente Heerlen zijn gecontinueerd. Het is de bedoeling om jaarlijks vier overleggen te hebben, twee met de wethouder erbij en twee alleen ambtelijk. Het ‘ritme’ is echter nog niet helemaal weer opgepakt.
Tot en met het voorjaar van 2022 was Charles Claessens de wethouder met fietszaken in zijn portefeuille, daarna Marco Peters. We hebben op 21 september kennis met hem gemaakt.
Belangrijkste gesprekspunten:
- De snelfietsweg van Heerlen / Kerkrade – Aken: hier is sporadisch nieuws over.
- De reconstructie van de rotonde Heesbergstraat – Akerstraat – Burgemeester Waszinkstraat – Caumerbeeklaan. Na een lange discussie wordt dit een nieuwe rotonde met vrijliggende fietspaden (uiteraard met de fietser in de voorrang). Deze oplossing wordt ook door de directe omgeving gedragen.
- In 2016 zijn er ambtelijke plannen en een verkeersstudie van bureau Sweco voor de verkeerscirculatie Akerstraat – Ruys de Beerenbroucklaan – Kruisstraat – Coriovallumstraat, dit ook in het kader van de aansluiting van de snelfietsroute Heerlen – Aken op het Heerlense centrum. Het geheel is echter stopgezet, maar nog niet door ons vergeten. Vooral de Akerstraat vraagt om een betere inrichting en verkeersafwikkeling.
- Wel zijn er nieuwe plannen voor een verkeersarme cityring langs de Coriovallumstraat. Deze moeten nog worden besproken.
- Sinds 2021 zijn na enkele jaren de verkeerslichten van de T-splitsing Honigmannstraat – Geerstraat weer in werking gesteld, onder andere vanwege klachten van de Fietsersbond over het niet krijgen van voorrang voor fietsers die de Geerstraat willen inslaan ten opzichte van auto’s die uit de Honigmannstraat komen en linksaf de Geerstraat inrijden. De T-splitsing wordt voorlopig niet gereconstrueerd.
- Er zijn al jaren plannen voor de te realiseren fietsenstalling bij het station van Heerlen. Na een optie in het Maankwartier is het plan nu weer om ‘roze kantoor’ naast Maankwartier in te richten als fietsenstalling of volledig om te bouwen.
- Door bewoners van het centrum van Heerlen is het mogen fietsen in het winkelcentrum weer ter discussie gesteld. Inmiddels is ook de Fietsersbond ervan overtuigd dat in de Saroleastraat maatregelen noodzakelijk zijn, mede doordat nogal wat fietsers met grote snelheid van de hellingbaan van het Maankwartier de Saroleastraat inrijden. De gemeente heeft er inmiddels fietsen verboden tussen 10.00 en 18.00 uur.
- In de zomer van 2022 is het heringerichte Van Grunsvenplein opgeleverd. Het is een mooi en modern ingericht plein geworden. We hebben echter forse kritiek op de fietspaden die slechts in een iets ander motief zijn uitgevoerd dan de omgeving (waar ook gefietst mag worden). Dit heeft geleid tot verschillende overlegmomenten met de gemeente met slechts beperkte tegemoetkomingen (wat fietsen geschilderd bij de bushaltes).
- In de zomer van 2019 is op verzoek van de Fietsersbond Hoofdstraat in Hoensbroek in twee richtingen voor fietsers opengesteld. In 2022 heeft de gemeente bij de Pastoorskuilenweg op aandringen van de Fietsersbond het ontbrekende voorrangsbord geplaatst.
- De fietsverbinding van Hoensbroek (Mariarade) met Nuth via de Randweg en de Schuureikenweg en de Geitenweg is nog altijd niet bewegwijzerd.
- De nieuwe verbinding van de Schaesbergerweg met de Mijnspoorweg is een sluipverkeerroute geworden waar veel te hard wordt gereden en waar fietsstroken niet voldoende veiligheid bieden. De tunnel onder het spoor Heerlen-Schaesberg is een knelpunt en de route richting Schaesberg voor fietsers verdient een betere aansluiting.
Kerkrade
Met Kerkrade is enkele keren ambtelijk overleg geweest.
- Tot en met 2019 is vrij intensief gesproken over de aanleg van de Buitenring en de oplossing van knelpunten op Kerkraads grondgebied: “Als de Buitenring er eenmaal is, dan zijn ook veel hiermee samenhangende knelpunten opgelost”.
- Bij Gracht is een houten voetgangersbrug van Gaia-Zoo over de nieuwe Buitenring gerealiseerd die toegang geeft tot een voetpad langs en aan de overkant van de weg. Wel dreigt in deze omgeving een conflict tussen fietsers en wandelaars omdat wandelaars vaak gebruik maken van het fietspad.
- We hebben in 2019 een bezwaarschrift ingediend tegen de sluiting van het fietstunneltje onder de Wijngracht/Kerkradersteenweg. Het tunneltje blijft voorlopig open.
Landgraaf
Er zijn in de verslagperiode in Landgraaf weinig activiteiten en overleggen met de gemeente geweest.
Brunssum
Er is in het verleden regelmatig geconstateerd dat het overleg met de gemeente Brunssum stroef verloopt. In 2019 was het voor Ab voldoende om te stoppen. In 2022 is hier verbetering opgetreden en wordt er weer regelmatiger overlegd.
- In 2022 is de heringerichte Trichterweg – Maastrichterstraat gereedgekomen. Op zich een hele verbetering ten opzichte van de smalle fietssuggestiestroken. Auto-parkeren direct langs de weg. Vrijliggende fietspaden en trottoirs zijn zonder barrière maar de trottoirs zijn plaatselijk erg smal en er is ook niet overal voldoende uitzicht vanuit huisinritten op het fietspad. Er zijn nu nogal wat kruisingen met de zijwegen via inritconstructies. Daar hebben de fietsers op de Trichterweg nu voorrang op.
- Punt van overleg zijn de verschillende voorrangsregels binnen de gemeente op rotondes, bijvoorbeeld op de Emmaweg en Karel Doormanstraat (deels wel en deels niet de fietser in de voorrang).
- Ook de wachttijden voor fietsers bij de verkeerslichten bij de kruising Bodemplein zijn onaanvaardbaar lang.
- Onlangs hebben we een nieuw mobiliteitsplan van de gemeente Brunssum gekregen.
Beekdaelen
Per 1 januari 2019 is de gemeente Beekdaelen van start gegaan als fusiegemeente van Nuth, Onderbanken en Schinnen. Voor de Fietsersbond is Schinnen vanuit de afdeling Westelijke Mijnstreek overgegaan naar onze afdeling Parkstad Limburg. Voor en ook tijdens Covid19 was er meestal iedere drie maanden overleg met de gemeente (wethouder Hermans), maar na de gemeenteraadsverkiezingen is de frequentie veel lager.
- de omgeving van station Nuth en in het bijzonder de aansluiting van de kern Nuth op de fietsroute Sittard/Heerlen via het oude mijnspoor (Parkstadroute). De aansluiting zou via een spoorwegovergang op het station Nuth zijn, maar deze is op de lange baan geschoven. Dit punt is tot 2020 opgepakt met Jan Tekstra van Wandelnet.
- Ondanks veel overleg en discussie is de onbewaakte spoorwegovergang Brakkendergats in 2022 definitief gesloten en ontmanteld. Fietsersbond en Wandelnet wilden de overweg graag openhouden en pas sluiten als er een nieuwe verbinding is bij het station.
- De fietsroute naar Geleen loop via de Parkstadroute Geitebeemderweg met een tunnel onder de Buitenring naar de weg Kathagen. Bij de Geleenbeek is de fietsroute ligt de aansluiting op het mijnspoorfietspad richting Geleen. Deze route is sinds 2019 beschikbaar. In 2022 is de bewegwijzering aan ‘Nuthse kant’ geregeld.
- De nieuwe fietsverbinding van de Beekdaelenroute/Parkstadroute naar Nuth bij de Daelderweg heeft voor fietsers (en voetgangers) twee grote knelpunten: de rotondes zijn op last van de Provincie Limburg (N298) buiten de bebouwde kom gehouden en dus hebben fietsers geen voorrang. En de zuidzijde van het viaduct over de A76 heeft een bijzonder oncomfortabel fiets/voetpad terwijl daar voldoende ruimte is voor betrekkelijk eenvoudige verbetering. De verbinding richting station en centrum van Nuth is nog altijd via een klein achteraf gelegen fietspad (Daelderpad) en niet via de N298 Van Eijnattenweg. Overleg hierover met de gemeente en provincie verloopt uitermate stroperig.
- De fietsverbinding van Nuth naar Nagelbeek (langs de aansluiting van de Buitenring op de A76 is op een redelijke wijze tot stand gekomen met deels een vrijliggend fietspad langs de Daelderweg tot het bedrijventerrein de Horsel. Ook is er een nieuwe fietsverbinding achter langs het bedrijventerrein De Horsel (Reijmersbekerweg, achter de Industriestraat weer aansluiten op de Daelderweg). De wegen op bedrijventerrein De Horsel en vooral de Daelderweg zijn echter nog steeds onvoldoende ingericht voor langzaam verkeer. Hier dient wel verbetering in te komen, nu hier fiets- en wandelroutes overheen lopen en er meer conflictsituaties optreden met het vrachtverkeer.
- Begin 2019 hebben we geadviseerd over de inrichting van de Hoofdstraat in Schimmert en de rotonde met de Torenstraat en de Bekerbaan.
- De tunnel onder de N274 (samen met de Merkelbekerbeek) voor fietsers is nog steeds problematisch (trappen). Dit is een van de voorbeelden van het hebben van weinig affiniteit met fietsen bij de wegaanleg door de provincie.
- We hebben bij de gemeente extra aandacht gevraagd voor de soms onverlichte varkensruggen in het buitengebied en de toegangsweg naar Schinveld.
- Ook vragen we om een betere oversteek voor voetgangers en fietsers bij de provinciale weg Doenrade (richting Puth)
Simpelveld
We hebben enkele min of meer actieve leden in Simpelveld. In 2020 is de gemeente Simpelveld van de Fietsersbond afdeling Maastricht en Heuvelland overgegaan naar onze afdeling Parkstad Limburg.
Vanuit het bestuur zijn er ook zo nu en dan contacten met de gemeente Simpelveld, bijvoorbeeld over de overgang van de Parkstadroute naar het recreatieve netwerk van zuidelijk Zuid-Limburg en de omgeving van het station van de Stoomtreinmaatschappij.
Voerendaal
- Eind 2020 is de verbinding tussen Welten (Heerlen) en Ubachsberg via een vrijliggend fietspad langs de Daelsweg Vervolgens is het vrijliggend fietspad langs de Vrakelbergerweg (Ruilverkavelingsweg naar Etenaken) op 10 maart 2023 opgeleverd. Op zich zijn het grote verbeteringen. Op verzoek van de Fietsersbond zijn de uitbuigingen bij zijwegen minder diep geworden. Punt van verbetering is nog de aansluiting van de Vrakelbergerweg op de Mingersborgerweg, waar er sprake is van ongewenste voorrangsregelingen voor fietsers.
- De Fietsersbond heeft in 2019 nog een bijdrage geleverd aan het tot stand komen van het Gemeentelijke Verkeers- en Vervoersplan van Voerendaal. In het plan hebben fietsers en voetgangers hoge prioriteit gekregen. Echter, de eerder ambitieuze plannen hebben niet de eindstreep gehaald.
- Sinds november 2022 hebben extra aandacht voor een fietspaaltje / obstakel op een fietspad halverwege Terworm naar Voerendaal-station. Een fietser heeft ons bericht over een ernstige valpartij en zijn weinig succesvolle communicatie met de gemeente. In het overleg met Voerendaal zal dit worden opgepakt.
- Sinds 2022 is er geen overleg meer geweest met de gemeente Voerendaal. De contactambtenaar aldaar is met pensioen en het lijkt moeilijk een opvolger te vinden.
Parkstad Limburg
- Contactambtenaar bij de regio Parkstad Limburg is Rob Beentjes.
- De Buitenring is in 2019 afgerond. Voor de fietser heeft deze weinig voordelen en meer barrières opgeleverd.
- In het kader van de Internationale Bauausstellung IBA Parkstad Limburg is het concept van de Leisure Lane ontwikkeld. Hierin staat een lange fiets- en wandelroute centraal, die deels over oude mijnsporen loopt. In het dal van de Geleenbeek vanaf de rioolwaterzuiveringsinstallatie Hoensbroek tot in Schinnen is deze nagenoeg gereed. Bij de Akerstraat-Noord is een fietstunnel aangelegd. Verder verloopt de uitvoering maar erg traag en verschilt ook de inrichting per gemeente? Het oude mijnspoor in Hoensbroek ontmoet weerstand van de wandelaars in de omgeving. Kerkrade – Simpelveld moet opnieuw ontworpen worden. Algemeen probleem: fietsers en wandelaars worden niet gescheiden (een wens van zowel de Fietsersbond als Wandelnet). Wegens het stikstofdossier is de verdere aanleg van de Parkstadroute (nieuwe naam voor Leisure Lane) vooralsnog gestaakt.
Provincie Limburg
- Nu de Buitenring N300 is gerealiseerd zijn de contacten met de Provincie Limburg afgenomen.
- Er is (niet vaak genoeg) contact met de Provincie Limburg over de Parkstadroute (tot 2022 Leisure Lane), waar de provincie trekker van is. Het lijkt er ook niet op dat er wat wordt gedaan met de inbreng van de Fietsersbond en bezuinigingen dreigen tot verslechteringen.
- Daarnaast is de Provincie Limburg prominent bepalend bij de N298 in Nuth maar moeilijk rechtstreeks aanspreekbaar. En er zijn diverse plannen geweest op provinciaal niveau voor een (boven)regionaal fietsroutenetwerk, maar die hebben geen voltooiing noch vervolg gekregen.
- De provincie heeft de eerste stappen gezet in de richting van 30 km/uur in de bebouwde kom, ook voor gebiedsontsluitingswegen.
Regio Aken
Hub Hommen heeft indertijd enkele keren contact gehad met de Fahrradbund in Aken. Daarna is dit nog maar sporadisch het geval geweest.
Andere activiteiten
Naast de bovenstaande gemeentelijke zaken zijn de volgende punten aan de orde geweest:
- Op vrijdag 11-10-2019 hebben we met enkele bestuursleden deelgenomen aan een duurzaamheidsfietstocht, georganiseerd door HeerlenMondiaal.
- Soms hebben we het specifiek gehad over de verkeersveiligheid en het aantal ongelukken waarbij fietsers betrokken zijn. De gebrekkige registraties, vooral van eenzijdige ongevallen (vallen, obstakels, gladheid) geven een onvolledig beeld.
- Het landelijke meldpunt op de website van de Fietsersbond voor knelpunten is eind 2019 opgeheven. Het functioneerde weliswaar maar er werd maar beperkt gebruik van gemaakt. De ervaring leert dat (eenvoudige) knelpunten beter op de websites van de gemeenten kunnen worden aangemeld.
- Op 11 mei 2022 start het fietsverhuursysteem van Velocity bij de fietsenstalling aan de Akerstraat in Heerlen. Harrie is de eerste persoon die zo’n fiets leent (hij rijdt ermee van het station naar de Akerstraat). Het leensysteem wordt behoorlijk gebruikt en lijkt daarmee voldoende in een behoefte te voorzien.
- Vanaf september 2022 doet de afdeling mee aan het project Doortrappen. Dit is een landelijk project dat wordt gecoördineerd door de Fietsersbond, waarbij onder begeleiding van een fietsleraar voorlichting wordt gegeven en fietstochten worden begeleid vanuit Heerlen en Landgraaf. De routes worden uitgestippeld door Raymond Oostwegel van de afdeling Maastricht. Sinds februari 2023 coördineert Dirk Smulders de bijdrage van onze afdeling.
- Vanaf september 2022 heeft Dirk Smulders een hernieuwde poging gedaan om een eigen afdelingswebsite te realiseren binnen de website van de landelijke Fietsersbond.
- De voorzitter besteed zo nu en dan op de weblog fietsersbondpsl.blogspot.com aandacht de activiteiten van de afdeling.
- Op initiatief van Marcel Migchelsen (Kerkrade) is er een Facebook-pagina Fietsersbond afdeling Parkstad Limburg. Hierop worden zo nu en dan ook door Harrie Winteraeken berichten geplaatst.
Besluit:
Het Jaarverslag 2019 – juni 2023 is op dinsdag 20 juni 2023 tijdens de ledenvergadering van de Fietsersbond afdeling Parkstad Limburg besproken en vastgesteld.
Het bestuur van de Fietsersbond afdeling Parkstad Limburg.
Redactie: Harrie Winteraeken (secretaris ad interim).